Topuk Dikeni - Epin Calcanei - Kalkaneal Spur Nedir?

Halk arasında Topuk dikeni ismi kullanılan Epin Calcanei, sıklıkla kalkaneus kemiği (topuk kemiği) üzerinde küçük ayak kasların ve plantar fasyanın (ayak tabanındaki bağ dokusu) yapışma yerinde iltihaplanmasına bağlı kemikleşmenin olmasıdır.

Topuk Dikeni / Epin Calcanei / Kalkaneal Spur Nedir?

Halk arasında Topuk dikeni ismi kullanılan Epin Calcanei, sıklıkla kalkaneus kemiği (topuk kemiği) üzerinde küçük ayak kasların ve plantar fasyanın (ayak tabanındaki bağ dokusu) yapışma yerinde iltihaplanmasına bağlı kemikleşmenin olmasıdır. Genellikle 40 yaş üzeri kişilerde olur. Topuk dikeni, çoğunlukla belirti vermeyebilir ve nüfusun yaklaşık %11-16'sında bulunur. Belirtiler, özellikle sabah kalkınca veya uzun oturmadan sonra ilk adımda şiddetli olan, birkaç adımdan sonra ise hafifleyen, fakat yüklenmeye bağlı olarak gün sonuna doğru da artan, topukta batıcı tarzında ağrıdır. Şiddetli vakalarda hasta topuğa yük vermekte zorlanır. Topuk dikeninin oluşum mekanizmasında tekrarlayan incinmelerin yol açtığı kronik hasar ve plantar fasyada iltihaplanma yer almaktadır. Kesin bir nedeni bilinmemektedir fakat bazı faktörler görülme riskini artırıyor. Bunlar tekrarlayan miktrotravmalara neden olan ayak deformiteleri, obezite ve aşırı sportif egzersizlerdir. Topuk dikeninin tedavisi ilk önce konservatiftir. Topuk yastıkları, non-steroidal antiinflamatuar ilaçlar, kortikosteroid enjeksiyonları, mikrodalga ve ultrason uygulamaları gibi fizik tedavi modaliteleri, plantar fasya germe egzersizleri tedavi yöntemleridir. Bu tedavilere cevap vermeyen durumlarda Ekstrakorporeal şok dalga tedavisi (ESWT) uygulanır. Konservatif tedaviye dirençli durumlarda cerrahi son seçenek olarak düşünülür.

ESWT NEDİR?

ESWT (Extracorporeal shock wave therapy), Ekstrakorporeal şok dalga tedavisi, yüksek amplütüdlü ses dalgalarının tedavi edilen bölgeye uygulamasını içeren bir non-invaziv tedavi yöntemidir. Şok dalga terapisi bölgede doğal iyileştirme sürecini uyaran tedavidir.

ESWT NASIL ETKİ EDER?

Şok dalgalar basınçtaki ani değişmelerle ortaya çıkar. Şok dalgalarında verilen enerji dokunun direncine göre farklı şekillerde etki etmektedir. Primer etkisi-mekanik etki: şok dalgaları ani basınç yükselişi ile pozitif fazda dokular üzerinde mekanik etki oluşturur. Kapı-kontrol mekanizması ile ağrı eşiği artışına neden olur. Bu etki geçicidir. İyileşme süreci ikinci etapta başlar. Sekonder etkisi-Fizyolojik etki: şok dalgalarında meydana gelen ani basınç artışı ve azalması ile sıvı içinde, dokuda kabarcıklar oluşur. Kabarcıkların oluşumu ve hareketleri kavitasyon olarak isimlendirilir. Kavitasyon ile de mekanik ve kimyasal etkiler görülür. Mekanik etki ile sinir sonlanmalarda ve hücre zarında aşırı uyarılması ile ağrılı uyaranların geçişini engelleyerek anestezik (ağrıkesici) etki oluşur. Kimyasal etkiyle ise büyüme faktörün salınımı, nitrik asit sentezi ve sitokin diffüzyonun artırması sonucu neovaskülarizasyon (yeni damar oluşmu) gerçekleşiyor. Bu da tendon ve diğer dokuların rejenerasyonuna (yenilenmesine) neden oluyor. Bu fazda olan etki uygulamadan bir kaç gün sonra başlar ve ikinci haftanın sonunda iyileşme fark edilir.

ESWT'NİN DİĞER UYGULAMA ALANLARI:

1. Tendinit ve tendinopati. 2. Dirsek ağrısı: lateral epikondilit (tenisçi dirseği), medial epikondilit (golfçu dirseği). 3. Kalsifik omuz tendiniti, Omuz sıkışması sendromu. 4. Kaslardaki ağrılı tetik noktalar.

ESWT UYGULAMASININ SÜRESİ VE SIKLIĞI

Uygulama haftada 1 seans toplam 3-5 seanstır.