Aort, vücudumuzun en büyük atardamarı olup, kalbimizin sol karıncığından çıkar. Aort kapağı, kalbin sol çıkış kapağı olup sol karıncık ile aort arasında yer alır. Sol karıncığın kasılması sonucunda açılan aort kapağının yaprakçıkları arasından geçen kan büyük bir basınç ile ileriye doğru pompalanır. Sol karıncığın kasılması bittiğinde kapağın yaprakçıkları tekrar kapanarak aort içinde bulunan kanın geriye dönmesine engel olur.
Aort kapak yetmezliğinin nedenleri nelerdir?
Aort kapağının yaprakçıklarının düzgün şekilde kapanmasını engelleyen tüm durumlar aort yetmezliğine neden olur. Gelişmiş ülkelerde aort yetmezliğinin en sık nedeni romatizmal aort kapak hastalıklarıdır. Çocukluk çağında geçirilen bademcik enfeksiyonlarının aort kapak yaprakçıklarında oluşturduğu çekilmeler kapağın tam olarak kapanmasına engel olur. Ayrıca aort kapağını tutan enfektif endokardit (kapakta mikrobik enfeksiyon) durumunda yaprakçıklarda oluşan harabiyet nedeni ile aort yetmezliği ortaya çıkabilir. Aort kapak, künt göğüs travmalarından en fazla etkilenen kapaktır. Travma nedeni ile aort kapak yaprakçıklarında oluşan yırtılma ve delinmeler aort yetmezliğine neden olabilir. Kapağının tutunduğu aort dokusunuetkileyen patolojiler (Marfan,Ehler-danlos ve osteogenesis imperfekta gibi bağ doku hastalıkları) aort kapağında yetmezliğe neden olabilir. Ayrıca aort kökünde genişlemeye neden olan anevrizmalar ve diseksiyonlar da aort yetmezliğine yol açabilir. Doğumsal biküspit aort kapağına sahip hastalarda aort yetmezliği ortaya çıkabilir. Günümüzde nadir olarak görülen sifilize bağlı aort tutulumu, romatoid artrit ve SLE gibi romatolojik hastalıklarda da aort yetmezliği gelişebilir.
Aort kapak yetmezliğinde neler olur?
Aort kapağından geriye doğru kaçan kan hacmi nedeni ile kalbin sol karıncığının pompalaması gereken kan miktarında artış ortaya çıkar. Süreç yavaş işlediği taktirdesol karıncık gevşeyerek ve hacmini genişleterek bu hacim yüklenmesi ile baş etmeye çalışır. Sol karıncıkt
aki bu değişiklikler sayesinde kanın kalbin gerisindeki dokularda (sol kulakçık ve akciğerlerde) birikmesi engellenir ve hasta herhangi bir sıkıntı hissetmez. Kalbin boyutları sinsice büyümeye devam eder. Bir süre sonra kalbin kasılma fonksiyonları da bozulmaya başlar ve hasta kalp yetmezliği tablosuna girer.
Ani gelişen aort yetmezliği durumunda (enfektif endokardit ve kapağa uzanan akut aort diseksiyonu gibi) ise, kalbin kendisini bu duruma adapte etmek için yeterli zamanı olmadığı için hasta kısa sürede akciğer ödemi ve kardiyojenik şok tablosuna girer.
Aort kapak yetmezliğinde hangi şikayetler görülür?
Hafif aort yetmezliği, hastada herhangi bir şikâyete neden olmaz. Orta ve ağır aort yetmezliği de sinsi seyirli olduğu için uzun yıllar boyunca sessiz seyreder. Genellikle ilk şikâyet eforla gelen nefes darlığıdır ve bu durum sol karıncığın kasılma gücünün azaldığını gösterir. Hastalarda geceleri nefes darlığı ile uyanma, sol yanlarına yattıklarında kalp atışlarının yarattığı sarsıntıdan rahatsız olma ve göğüs ağrısı şikâyetleri gelişir. Şiddetli kalp yetmezliğinin gelişmesi uzun yıllar alır.