Pnömotoraks
Pnömotoraks nedir?
Akciğerdeki havanın çeşitli nedenlerle akciğer dışında göğüs kafesinde birikmesiyle akciğeri bastırmasına ve akciğerin hava kaybetmesiyle beraber büzüşmesiyle oluşan duruma pnömotoraks denir. Pnömotoraks çökmüş akciğerdir.
Pnömotoraks nedenleri nelerdir?
Göğüs yaralanması sonucu oluşan pnömotoraks Göğsünüzdeki herhangi bir künt veya delici yaralanma akciğerin çökmesine neden olabilir. Bazı yaralanmalar fiziksel saldırılar veya araba kazaları sırasında meydana gelebilirken, diğerleri yanlışlıkla göğse iğne batırmayı içeren tıbbi prosedürler sırasında meydana gelebilir. Akciğer hastalığı sebebiyle oluşan pnömotoraks Hasarlı akciğer dokusunun çökme olasılığı daha yüksektir.
Akciğer hasarı, kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH), kistik fibrozis, akciğer kanseri veya pnömoni gibi birçok altta yatan hastalıktan kaynaklanabilir. Lenfanjioleiomyomatozis ve Birt-Hogg-Dube sendromu gibi kistik akciğer hastalıkları, akciğer dokusunda pnömotoraks ile sonuçlanabilecek şekilde yırtılabilen yuvarlak, ince duvarlı hava keselerine neden olur. Parçalanmış hava kabarcıkları ile oluşan pnömotoraks Akciğerlerin üstünde küçük hava kabarcıkları gelişebilir. Bu hava kabarcıkları bazen patlayarak havanın akciğerleri çevreleyen boşluğa sızmasına izin verir. Mekanik havalandırma ile oluşan pnömotoraks Nefes almak için mekanik yardıma ihtiyaç duyan kişilerde ciddi bir pnömotoraks türü ortaya çıkabilir.Ventilatör göğüs içinde hava basıncında dengesizlik yaratabilir. Akciğer tamamen çökebilir. Pnömotoraks belirtileri nelerdir? Morarma: uzun, şiddetli hava kaybında vücut genelinde morarma gözlemlenebilir. Halsizlik: kandaki oksijen azlığı halsizliğe neden olur. Hızlı nefes alma: vücudun ihtiyacı olan oksijeni sağlamak için solunum artar. Nefes darlığı: akciğerdeki sönmeyle hava açlığı hissedilir. Öksürük: Hava açlığı ve ciğerin büzüşmesi ile beraber öksürük gelişebilir. Çarpıntı: Oksijen ihtiyacı ve büzüşen ciğerin kalbe etkilerine bağlı olarak nabız hızlanır. Ani göğüs ağrısı: pnömotoraksın geliştiği yerde bıçak saplanması tarzında ani bir ağrı gelişir. Bu ağrının basıcı, ezici kardiyak ağrıdan ayrımı yapılmalıdır.
Pnömotoraks nasıl tedavi edilir?
Basit pnömotoraks durumlarında hasta doktor gözetiminde takip edilirken hastalığın vücut tarafından onarılması beklenir. Biriken hava miktarına bağlı olarak hava şırıngayla boşaltılarak sönen akciğerin tekrar hava dolması sağlanabilir. Daha şiddetli ve açık pnömotoraks durumlarında öncelikle hastanın bulguları stabil hale getirilerek hastaya kaburgalarının arasından göğüs tüpü takılır ve drenaj yapılır. Amaç göğüs kafesine sızan havanın boşaltılması ve sönen akciğerin tekrar hava ile dolmasına uygun koşulları sağlamaktır. Büyük akciğer yaralanmalarında hasarın doğrudan onarılması için cerrahi yöntemler uygulanır.