Fibromiyalji
Fibromiyalji nedir?
Fibromiyalji, kas-iskelet sistemi ile karakterize olan kronik bir hastalıktır. Yumuşak doku romatizması olarak da isimlendirilir. Her yaş grubunda görülmekle birlikte, kadınlarda erkeklere göre görülme olasılığı yedi kat daha yüksektir. Nedeni kesin olarak bilinmemektedir. Enfeksiyon, travma ve stres ile bağlantılı olarak kalıtımsal ve genetik faktörlerden etkilenmektedir.
Ağır fiziksel ve duygusal travma geçirenlerde fibromiyalji sendromu gözlenmektedir. Fibromiyalji için bazı hassas noktaların fiziki muayenesi gerekebilir. Bunlar: başın arkası, omuzların üst kısımları, üst göğüs, dış dirsekler, kalçalar, dizler gibi bazı noktalarda bası ile ağrı kontrolü yapılabilir.
Fibromiyalji belirtileri nelerdir?
Yorgunluk, uyku, konsantre olamama gibi dikkat bozuklukları, hafıza problemleri, tükenmişlik, hayal kırıklığı, endişe gibi ruh hali sorunları, omuz, sırt bölgesinde ağrılar, uyku halinde ağrı, bağırsak bozuklukları, irritabl bağırsak sorunlar (mide ağrısına ve şişkinliğe neden olur), migren, baş ağrısı, tüm vücutta ağrı ve sertlik, yaygın kas ağrısı gibi belirtileri bulunmaktadır. Bu nedenle fibromiyaljinin belirtileri, otoimmün bozuklukların belirtileri ile benzerlik göstermektedir.
Fibromiyalji risk faktörleri nelerdir?
Beslenme bozukları, kadın olmak (kadınlarda erkeklere göre yedi kat fazla görülür), stres, fiziksel ve duygusal travmalar (Travma Sonrası Stres Bozuklukları), viral enfeksiyonlarda, romatizmal eklem iltihabı, ankilozan spondilit, kireçlenme, Sistemik lupus eritematozus gibi hastalıklarda, obezite, uyku düzeninde bozukluklar, huzursuz bağırsak ve bacak sendromları risk faktörleri arasındadır. Çocuklarda da fibromiyalji görülebilir. Ancak yaş faktöründe orta yaş risk faktörü olarak görülmektedir. Yaş faktörü ile birlikte kişilik yapısı da etkilidir. Hassas, mükemmeliyetçi kişilerde fibromiyalji görülme olasılığı artmaktadır.
Fibromiyalji tedavi yöntemleri nelerdir?
Fibromiyalji için öncelikle hastanın öyküsü dinlenir. Fiziki muayene yapıldıktan sonra röntgen ve gerekirse kan testi gibi tetkikler sonucunda hastalığın tanısı konulur. Fibromiyalji için kesin bir tedavi bulunmamaktadır. İlaç tedavisi (ağrı kesici, kas gevşetici, iltihap azaltıcı ilaçlar, antidepresanlar, serotonin-norepinefrin geri alım inhibitörleri) ile birlikte beslenme ve yaşam tarzında değişiklikler yapılarak hasta takip edilir. Psikolojik destek ve bilişsel davranış terapileri alternatif tedavi yöntemlerindendir.
Meditasyon, yoga ve masaj gibi stres yönetimi yöntemleri ile stres azaltıcı egzersizler rehabilitasyon yöntemleri arasındadır. Aynı zamanda bölgesel ağrıyı azaltmak için elektroterapi, TENS, sıcak-soğuk uygulamaları, egzersizlerin yapılması mümkündür.